Vragen over gelijkstroom, wisselstroom en de plek waar het zand heen gaat

Via deze website en onze TenneT BouwApp delen we doorlopend informatie over de werkzaamheden die samenhangen met het aansluiten van de windparken Hollandse Kust (noord en (west Alpha). In reactie daarop krijgen we ook vragen terug. Een aantal van die vragen en antwoorden lichten we graag uit.

1. Wat is het verschil tussen wissel- en gelijkspanning en welke ‘type stroom’ wordt er straks opgewekt door de windparken voor de kust van Wijk aan Zee?

Je hebt verschillende soorten spanning: wisselspanning (Alternating Current, AC) en gelijkspanning (Direct Current, DC). Van de windmolens op zee tot aan het stopcontact thuis maken we gebruik van wisselspanning. Bij wisselspanning verandert de richting van de spanning tussen twee aansluitingen of draden met een vaste frequentie tussen positieve en negatieve waarden. In het elektriciteitsnet verandert de spanning 50 keer per seconde van + naar – en omgekeerd. Wisselspanning heeft meestal een golfvormig verloop. Bij gelijkspanning verandert de richting van de spanning niet.

Bij gelijkstroom kan je bijvoorbeeld denken aan een batterij, waarvan de pluspool altijd plus en de minpool altijd min blijft. Een goed voorbeeld voor wisselstroom is de fietsdynamo, waarin een  magnetische kern in een spoel beweegt). Je kan bijvoorbeeld je stekker op twee manieren in het stopcontact stoppen en je apparaat werkt nog steeds. Dit is uiteraard anders als je de batterijen van je zaklamp net verkeerd plaatst.

Omdat de meeste apparaten niet tegen wisselspanning kunnen, moet de wisselspanning worden omgezet in gelijkspanning. Zodat de energie steeds van één kant komt. Het omzetten van wisselspanning in gelijkspanning kan geregeld worden door een adapter. Denk aan de adapter van je mobieltje die wisselspanning omzet naar gelijkspanning.

Voor grote afstanden (vanaf 500 km) geeft gelijkspanning of gelijkstroom minder verlies aan vermogen dan wisselspanning. Als je kabels van dezelfde diameter hebt kan er bij gelijkstroom vijf keer meer stroom door de kabel dan bij wisselstroom. Gelijkstroom gebruiken we vooral bij kabelverbindingen over grote afstanden door zee (langer dan 100 kilometer). Voorbeeld: de zeekabelverbindingen tussen Nederland - Noorwegen en Nederland - Groot-Brittannië.

2. Waar gaat het zand van het ‘zandkasteel’ naartoe nu NRG klaar is met de duinboringen? 

Het zand uit ons ‘zandkasteel’ (ongeveer 40.000 kuub) is inmiddels op aangeven van Rijkswaterstaat uitgereden op het strand van Heemskerk, ter hoogte van paal 49. Omdat het strand van Heemskerk-Castricum door de afgelopen stormen flink is getroffen en afgeslagen is het zand van het verhoogde werkterrein voor de boringen daar meer dan welkom. Zowel de gemeente als de strandverenigingen hebben aangegeven blij te zijn met dit besluit.

Ondertussen is aannemer NRG bezig het werkterrein gereed te maken voor de overdracht aan de volgende aannemer JLC, die in de komende maanden zorgt voor de aanlanding van de zeekabels. Voor het intrekken van deze kabels in de mantelbuizen moeten juist weer sleuven worden gegraven.

Omdat ‘alle beetjes helpen’ is er voor gekozen het zand daar te bestemmen. Voor het strand van Heemskerk – Castricum staat in het seizoen van 2022-2023 een ‘vooroeversuppletie’  op de planning. Daarbij brengt Rijkswaterstaat ongeveer drie miljoen kuub zand aan voor het strand.

Het zand uit het 'zandkasteel' wordt opgehaald en gebracht naar Paal 49 in gemeente Heemskerk. Foto's: Richard Koenders